Rachel of het mysterie van de liefde.
Ze was gefascineerd door zijn gladde, baardloze kaken en hoe hij de hoon van de andere mannen daarover trotseerde. "Beter een jood zonder baard dan een baard zonder jood", zei hij schouderophalend.
Geert Kimpen valt, net als deze klant in Rachel's wijnwinkel, op bladzijde 1 met de deur in huis en houdt dit onderwerp tot de laatste zucht in zijn roman is geslaakt, stevig vast!
Liefde overwint alles omdat het een ander woord is voor levensenergie.
Gepubliceerd in Koörddanser op 1 november 2008.
Schrijver en kabbalist Geert Kimpen verdiepte zich in de legendarische grondlegger van de moderne wetenschap: Isaac Newton. Hij deed dat met zo groot mogelijke precisie. Dat was mogelijk doordat Newton vlak voor zijn dood één van zijn vele dozen verbrandde. Het beeld van Newton dat hieruit tot leven kwam, is dat van een magiër. Dus helemaal niet die koele rekenende rationale wetenschapper.
Doordat Geert Kimpen zich intensief heeft verdiept in Newton, kon hij de magiër in zijn boek opnieuw tot leven wekken. Kimpen gebruikt daarvoor de romanvorm. Dat lijkt op fictie, dus een verzinsel van de schrijver. Maar zijn interpretaties zijn wel goed onderbouwd; het boek staat vol met voetnoten en verwijzingen naar bronnen. Om die reden is het boek meer dan fictie: het is een poging een serieuze reconstructie te maken van Newtons leven waarbij feiten en fictie gemengd worden om een sluitend verhaal te maken.
De verdienste van dit boek mag dus niet worden onderschat in het licht van de huidige ontwikkeling waarbij wetenschap en spiritualiteit naar elkaar toe groeien. De herontdekking van magie en esoterie als de wortels van deze grondlegger van onze huidige wetenschap, is daarom van belang. Natuurlijk zal Kimpen kritiek krijgen uit de literaire gelederen; met die voetnoten krijgt het boek nonfictie pretenties. En ook uit de wereld van de wetenschap zal het boek kritiek oogsten; er zit immers fictie in het verhaal.
Maar waarom laten we Newton niet zelf aan het woord? Feit en fictie mag de lezer hier zelf scheiden.
1. Uw levensverhaal uit het recente boek laat een nogal ander licht op u schijnen. Hoe bevalt u dat?
De waarheid mocht wel eens geschreven worden. Bijna driehonderd jaar lang nu al word ik afgeschilderd als een koele wetenschapper. De eerste man van de verlichting zijn ze me gaan noemen. Onbegrijpelijk hoe iedereen elkaar na praat eeuwenlang, en niemand ooit de moeite deed om eens te gaan kijken waar mijn inspiratie vandaan kwam. Het grootste gedeelte van mijn tijd was ik bezig met kabbala, alchemie en religie. Daar lag mijn werkelijke passie. De inspiratie voor mijn natuurfilosofische wetten vond ik in deze esoterische bronnen. En al mijn wetten over het universum, zijn ook wetten van het leven, want zo boven, zo beneden. Ik mag dus wel zeggen dat ik blij ben met dit boek, ja.
2. Wat vindt u van de huidige scheiding tussen de 'wetenschap' en spiritualiteit c.q. esoterie. En zijn die twee eigenlijk nog wel te verbinden?
Pas na mijn dood zijn wetenschap en esoterie twee verschillende wegen ingeslagen. In mijn tijd waren die onlosmakelijk met elkaar verbonden. Beide stellen precies dezelfde vragen; waarom zijn wij hier? Hoe is het leven ontstaan? Hoe werkt de natuur? Wat is de zin van het leven? Wat zijn de wetten van de kosmos, ofwel van god. Het zal wel noodzakelijk geweest zijn dat beiden eeuwenlang zich opgesloten hebben in de toren van hun eigen gelijk. Misschien dat een boek als dit de wegen weer doet samen komen. Kijk, in de alchemie wisten wij al duizenden jaren lang dat het proces in de smeltkroes zich alleen kon voltrekken wanneer ook de alchemist transformeerde. De waarnemer beïnvloedt onlosmakelijk het waargenomene; in de huidige wetenschap is men daar nu pas achter. Ik denk dus dat in wat jullie "de wetenschappelijke wereld" noemen, er nog heel veel kennis en inspiratie te vergaren haalt uit de "occulte" eeuwenoude kennis.
3. Een mens lijkt door huidige wetenschappers vooral als een natte zak botten en chemicaliën te worden beschouwd. Wat is uw mensvisie en Godsbeeld?
God is natuurlijk alles wat er is. Het hele universum sámen; dat is God. Dus ook u en ik. We komen allemaal voort uit dezelfde goddelijke bouwstenen of intelligentie. Dat wisten de oude kabbalisten natuurlijk ook al duizenden jaren. Niet voor niets is de gecodeerde visie op het scheppingsverhaal precies hetzelfde als jullie big bang theorie, zij het dan met een spirituele terminologie. De mens is daarom medeschepper. Wij kregen een onvolmaakte wereld aangeleverd met als opdracht de schepping te vervolmaken. Het is onze plicht als mens ons tot ons uiterste kunnen te ontwikkelen, tot de beste vorm van onszelf, en sámen, hier en nu, het aards paradijs te herstellen.
4. Hoe stond uw vrouw tegenover (of naast) uw alchemistische en esoterische aspiraties? En kinderen of andere familie?
U brengt mij een beetje in verlegenheid met deze intieme vraag, meneer Wagenaar. Ik ben nooit getrouwd geweest. Ja, één keer heb ik wel op het punt van trouwen gestaan, met een hele aardige vrouw, Catherine. Erg intelligente vrouw, ook. Zij was de dochter van de apotheker waar ik een kamer huurde toen ik ging studeren. Maar, hoe zal ik het zeggen, het was uiteindelijk een platonische liefde. Kinderen heb ik dus ook nooit gehad. Ja, eenmaal bijna, maar dat is een pijnlijk verhaal, waarover u in het boek kunt lezen. De dochter van mijn zus, Kit, heb ik wel altijd als mijn eigen dochter beschouwd. Zij is op haar 17de ook bij mij in Londen komen wonen. Een bijzonder mooi en intelligent meisje dat alle hoofden van de vooraanstaande Londenaren op hol bracht. Zij bracht licht in mijn leven en mijn huis. Toen zij bij mij kwam wonen, had ik plots elke avond gasten in huis. Gasten die eigenlijk kwamen om met háár aan tafel te kunnen zitten, in plaats van met mij.
5. Op welke leeftijd werd u door het Alziend Oog, Aum, God, Kether of ander Hoogste Bewustzijn geraakt, van de existentie ervan doordrongen? Hoe ging dat?
Wel, mijnheer Wagenaar, in 1664 brak de pest uit. Ik studeerde toen in Cambridge maar de universiteit werd gesloten. Ik moest dus terug naar Woolsthorpe, de boerderij van mijn moeder. Voor de boerenstiel heb ik nooit talent gehad dus heb ik twee jaar lang me op allerlei experimenten gestort, geïnspireerd door de bijbel. Kijk, door de kabbala wist ik dat God in oorsprong wit licht is of energie, hoe je het noemen wilt. Maar wit licht bestaat niet; het is samengesteld uit alle kleuren van de regenboog. Daarom sloot God een verbond met Noach door een regenboog aan de hemel spannen. Zeven kleuren die lieten zien dat God overal in aanwezig is. Zeven kleuren die stonden voor de zeven noachidische wetten waar ik mijn hele leven naar heb trachten te leven. Toen ik op mijn verdonkerde slaapkamer in Woolsthorpe één gaatje in de luiken had gemaakt, en zag dat die straal licht die daar doorheen viel, door een prisma uit elkaar viel in zeven kleuren tegen mijn slaapkamermuur, toen wist ik; de wetten van het leven zijn de wetten van het universum. Het Bijbelse Noach verhaal inspireerde mij dus tot mijn optica theorie die me beroemd maakte.
6. Even heel eerlijk: wat vindt u eigenlijk van het boekdikke verhaal dat Geert Kimpen over uw leven heeft opgeschreven? En waar zit volgens u de iets te ruime dichterlijke vrijheid? Trouwens, wel een aardige jongen hè?
Ik volg van hierboven natuurlijk alles wat deheer Kimpen heeft uitgespookt, zowel tijdens het schrijven, als nu, wanneer hij over zijn boek vertelt enzo. Ik heb hem al een paar keer horen zeggen: "Het leek of ik de afgelopen twee jaar een beetje Newton werd, alsof ik in zijn huid kroop". Dan moet ik altijd een beetje gniffelen. Hij weet niet dat ik hem twee jaar lang begeleid heb. Ik vond dat dit verhaal moest geschreven moet worden. Uiteindelijk is mijn keuze op hem gevallen, ik weet nog niet goed waarom.
Ik heb de bronnen op zijn pad gebracht die hij nodig had. Wanneer hij schreef, zat ik op zijn schouders. Ik ga niet zo ver te stellen dat ik hem het boek gedicteerd heb. Daar ligt mijn talent niet. Maar ik heb contact gemaakt met zijn ziel. Zodat hij kon voelen en weten hoe het voor mij was. Ik heb best een heftig en lang leven gehad mijnheer Wagenaar. Ik heb ook dingen gedaan die minder fraai waren. Ja, ik heb zelfs honderden doden op mijn geweten. Ik wilde dat mijnheer Kimpen daar ook over schreef, maar wel dat hij begreep waarom. Beschouw het misschien als mijn spirituele testament, zodat ik eindelijk rust kan vinden. Driehonderd jaar na je dood is ook hier aan de andere kant best een lange tijd. Maar ik kon niet rusten voor de mensheid een volledig beeld van me kreeg, en interesse voor al die andere esoterische studies die ik deed. Nu hoop ik dat dit boek zijn weg vindt, zodat ik verder kan op mijn eeuwige reis.
7. Als u nu een indrukwekkende som geld kreeg, subsidie heet dat tegenwoordig, voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek, wát zou u dan op grote schaal willen onderzoeken?
Er valt nog zoveel te ontdekken, mijnheer Wagenaar. Kabbalisten zeiden al dat we slechts één procent van de werkelijkheid waarnemen, en dat 99 % zich aan ons zicht onttrekt. Hier vanuit de andere kant doorzie ik natuurlijk nog beter de mechanismen van het leven. Maar jullie denken misschien dat jullie al zoveel weten, terwijl dit een lachertje is. Jullie weten eigenlijk nog niets. Zolang er geen spirituele dimensie wordt toegevoegd aan jullie harde wetenschap, zullen jullie onwetenden zijn. Jullie hebben zulke onbegrensde mogelijkheden die onaangeboord zijn. En het bizarre is; alle kennis is er al. De ouden waren al in het bezit van deze kennis. Jullie hoeven ze alleen maar te herontdekken. Ik zou dus het geld aanwenden voor een grote promotiecampagne voor een herwaardering van de esoterische kennis.
8. Wat is de kern van het universum, ons bestaan? Vanwaar en waarheen?
Het universum is één levend geheel. Eén groot macromechanisme dat elkaar perfect in balans houdt. Net zoals de mens een micromechanisme is waarbij alles perfect uitgerust is om te functioneren. Alles heeft invloed op elkaar. Alles is één. Dat kan ik niet genoeg benadrukken. Elke bloem, elk dier, elke ster, ieder mens, alles heeft zijn functie in het grote geheel. En dit is dat nog maar slechts één universum. In den beginne was er een zee van oneindig licht, dat zich terug trok tot één enkel puntje, dat geïnjecteerd werd met een straal licht. Daaruit ontstond dit oneindige universum. Met de big bang zoals jullie het noemen. Maar dit is maar één deel van de werkelijkheid. De goddelijke energie is zo groots en oneindig,. De menselijke geest is te klein voor om dit te vatten. Pas wanneer de mens voldoende geëvolueerd is, en werkelijke kennis heeft, keert hij weer terug naar dit licht. U begrijpt dat dit een eeuwige reis is, en dat ik ook zelf nog lang niet daar ben.
9. Een lollig bedrag is in de Zwitsers-Franse grensgronden verspijkerd om 'fundamenteel onderzoek' te doen naar de basisenergie van onze kosmos. Heeft u Einstein nog een beetje gevolgd en wat denkt u dat dit CERN-project de mensheid gaat opleveren?
Wat zij daar doen, dat deden wij eeuwen geleden in onze smeltkroezen. Wij wilden ook terug naar het punt van de schepping. De bouwstenen van het leven ontleden. De schepping ontraadselen. Ik keur het absoluut goed. Alleen, wij hadden niet zulke dure apparaten nodig. Alle antwoorden zitten al in de mens zelf. De mens ontstaat niet op een andere manier dan het universum. Maar goed, als ze dat speelgoed nodig hebben om dat te ontdekken, prima.
10. Wat is de oorsprong en het doel van de menselijke ziel? Gelooft u in reïncarnatie en wat zou uw volgende leven kunnen zijn?
De menselijke ziel is zijn essentie. Dat is de energie die na de dood overblijft en onsterfelijk is. Energie gaat nooit verloren, dat weten wetenschappers ook. In die energie zit de kennis en wijsheid van ieder mens opgeslagen, zijn netto gewicht zou je kunnen zeggen aan wat hij heeft over gehouden aan de ervaring van het leven op aarde. En die energie transformeert weer verder. Die muteert. Die reïncarneert. Ja, natuurlijk, geloof ik in reïncarnatie, anders kon ik niet met u praten nu toch? Mijn ziel is ook op een eeuwige reis. Driehonderd jaar geleden was ik Newton. In een volgende ervaring ben ik misschien erg dom, om met een beperkt verstand de wetten van het leven te ondervinden. Maar het liefst zou ik terug komen als een vrouw. Vrouwelijke zielen hebben van nature veel meer wijsheid dan mannelijke. Vrouwen zijn van nature veel meer met de kosmos verbonden. Dus als ik mag kiezen; geef mij maar een vrouwenleven. Het wonder van het baren ervaren. Het aardse en kosmische in één. Ja, daar teken ik voor.
11. Heeft uw alchemistische zoektocht kennis over een - in onze ogen magisch - wonder opgeleverd dat u ons zou nog een keer kan voordoen? Welke en hoe gaat dat?
Zovele wonderen mijnheer Wagenaar, zovele wonderen. Mijn latere collega Einstein zei het al; je kunt leven alsof niets een wonder is, of alsof alles een wonder is, aan jou de keuze. U komt ze natuurlijk tegen in het boek. Mijn leven lang ben ik op zoek geweest naar de Steen der Wijzen. Tegenwoordig wordt daar lacherig over gedaan. Alsof het een sprookjesachtig gegeven is. Maar het is ernst, mijnheer Wagenaar. Kijk, in elke tijd heb je mensen die het donker woud durven in te trekken op zoek naar hun graal. De meesten blijven aan de rand van het bos, en lachen de durvers uit. Toch zijn zij het die de mensheid vooruitgang brengen, ook al gaan ze soms op hun bek. Laat ik me beperkten tot dit; in uw tijd zullen veel mensen zeggen dat het onmogelijk is om goud te maken. Wel, ze vergeten dan dat in 1980 deheer Seaborg, een nobelprijswinnaar en atoom-adviseur van maar liefst 4 amerikaanse presidenten tot en met Clinton, er in geslaagd is in zijn laboratorium in Berkeley om goud te maken. Maar gek genoeg haalt zoiets niet het nieuws. Natuurlijk kan men goud maken. De schepping heeft toch ook goud gemaakt? En wij zijn medescheppers. Waarom zouden wij dan geen goud kunnen maken?
12. Wat heeft u met de kabballa en van welke leerschool in deze traditie bent u het meest geporteerd?
Ik was lid van een broederschap, het Onzichtbare College. Een broederschap van esoterische onderzoekers uit alle hoeken van Europa. Wij ontmoeten elkaar op het prachtige kasteel van gravin Anne Finch. Zij stelde dit kasteel open voor onze ontmoetingen. Sommigen bleven er zelfs jarenlang wonen om hun werk te voltooien. Zo ook een Vlaming. Francis van Helmont. Deze Vlaming kwam in het bezit van de geschriften van Chaim Vital, een 16 de eeuwse kabbalist die de kabbalistische theorieën van Itschak Luria had opgeschreven. Mijnheer Kimpen heeft daarover trouwens ook een boek geschreven, De Kabbalist, heet het geloof ik. Welnu deze Francis van Helmont heb ik natuurlijk herhaaldelijk ontmoet op Ragley Hall, dat kasteel. Hij heeft me de prachtige kabbalistische visie van Itschak Luria onderwezen.
13. Hebt u over uw wereldberoemde collega-iconen nog iets gehoord dat ons zal verbazen?
De geschiedenis van de wetenschap moet mijn inziens totaal herschreven worden. Men heeft tot nu toe alle esoterische kennis in de ban gedaan. Terwijl alle grondleggers van de wetenschap de esoterische kennis bestudeerden. Chemie en alchemie waren één. Astrologie en astronomie waren één. Vele medische principes zijn ontdekt door Paralcelcus, een alchemist en kabbalist. Maar tot mijn verdriet is dit allemaal weg gesneden uit de geschiedenis. De rivaal tijdens mijn leven Robert Boyle, beroemd door de wetten van Boyle, was zo mogelijk nog obsessiever bezig met de Steen der Wijzen dan ik. Alle koningen, pausen en keizers waren er mee bezig. Maar er wordt in uw tijd zo lacherig en cynisch over gedaan. Terwijl uw wetenschap gebaseerd is op de basisprincipes uit de esoterie. Cynisme is een kwalijke zaak mijnheer Wagenaar. Het is de ziekte van uw tijd. En de meest conservatieve beroepsgroep uit uw tijd zijn de mediamensen. Mensen die nergens werkelijk verstand van hebben, zich nergens werkelijk in verdiepen, maar gespecialiseerd zijn in vlugge meninkjes die ze met veel bravoure verkondigen, en waarbij ze vooral niet uit de toon durven te vallen. Dat is de kwaal van uw tijd. Wetenschappers van uw tijd zijn nog veel meer open minded dan journalisten. Vroeger waren journalisisten mensen die werkelijk wilden weten, onderzoekers, schatgravers. Maar alles in uw tijd moet zo snel gaan. Als er iets is wat de ontwikkeling tegen houdt in uw tijd, dan is het de journalistiek.
14. Helpt u sommige huidige wetenschappers nog wel 's stiekem? Klein voorbeeldje....?
U begrijpt dat ik mijnheer Seaborg een handje geholpen heb met het maken van goud in 1980. En ik gniffel natuurlijk wanneer de wetenschap in hun nieuwe theorien; quantummechanica, chaostheorie, de stringtheorie, eigenlijk met hele ingewikkelde berekeningen en observaties, tot spirituele principes komen die al duizenden jaren bekend zijn.
15. Wat vindt u verder nog van belang te benadrukken wat hier nog niet aan de orde is geweest?
Misschien moet u toch nog even benadrukken mijnheer Wagenaar, dat het boek van Deheer Kimpen in de eerste plaats een spannende roman is. Een bloedspannend verhaal waar hij veel kennis en wijsheid in verwerkt heeft. Maar mijnheer kImpen is in de eerste plaats een verhalenverteller. En daarom heb ik voor hem gekozen als de schrijver van mijn levensverhaal, en niet voor een gordroge wetenschapper.